We gebruiken allemaal iedere dag onze stem, want kunnen praten is een basisbehoefte van de mens. Niet of niet makkelijk kunnen praten tast de kwaliteit van leven aan. Mensen kunnen om allerlei redenen problemen krijgen met het spreken. Eén ervan is stemproblemen. Uw stem kan hees klinken of uw stem valt weg. Misschien heeft u een beroep waarbij u veel moet spreken en treedt stemvermoeidheid op. De logopedist van Logopediepraktijk Veendam kan u helpen bij stemproblemen. De logopedist doet een logopedisch onderzoek en stelt samen met u behandeldoelen op.
Hoe werkt de stem
Het strottenhoofd of larynx is een buisachtig orgaan, dat deel uitmaakt van de bovenste luchtwegen tussen de keelholte en de luchtpijp. Door een samenhang van de kraakbeenderen spieren en slijmvliesbekleding van de larynx worden de stembanden gevormd, die in de luchtweg uitgespannen zijn. Tijdens ademen is de ruimte tussen de stembanden (stemspleet of glotits) maximaal: bij het spreken is de stemspleet nagenoeg gesloten en komen de stembanden in trilling door uit de longen stromende lucht. De lengte en de spanning van de stembanden bepalen de toonhoogte van de stem tijdens spreken en zingen (Nijzink- van Grinsven, Stuik-Gast, Waar, z.d.)
Vaak voorkomende stemproblemen.
Het strottenhoofd is een complex orgaan en er kunnen allerlei problemen met de stem ontstaan. Problemen kunnen ontstaan door ziekte, door stemmisbruik of dat de stem in aanleg zwak is maar intensief wordt belast. Denk aan veel en luid spreken. Stemproblemen ontstaan door een verstoord evenwicht in belasting en in belastbaarheid. Wat kan de stem aan en hoe wordt de stem belast.
Stembandknobbeltjes
Bij verkeerd stemgebruik kunnen stembandknobbeltjes ontstaan. Dit zijn speldenknop grote verdikkingen op de stembanden. Hierdoor kan de stemplooi niet meer goed sluiten tijdens het spreken waardoor de stem hees gaat klinken. Stembandknobbeltjes kan voorkomen bij kinderen, personen met een stemberoep en bij personen die veel stress ervaren. Logopedische behandeling is erop gericht om foutief stemgebruik af te bouwen. Het doel is om een meer ontspannen stemgebruik te trainen. Meestal is logopedie voldoende. Bij terugkerende problemen zullen de knobbeltjes door een KNO- arts verwijderd moeten worden.
stembandpoliep
Door een combinatie van ontstekingen in de luchtwegen en stemmisbruik kan een plaatselijke bloeding of beschadiging van een stemband optreden. Hierdoor kan een beperkte verdikking ontstaan die tijdens het spreken vaak groter wordt. Uw stem klinkt dan hees. Behandeling bestaat vaak uit een combinatie van chirurgie en logopedie. De logopedische behandeling bestaat uit het afbouwen van het foutief stemgebruik en het trainen van een adequaat, ontspannen stemgebruik.
REinke’s oedeem
Roken en stemmisbruik vormen de belangrijkste oorzaken van een chronische verdikking van de gehele stemband. Onder het slijvlies van de stemband ontstaat dan een ophoping van weefselvocht als bij een blaar. Trilling van de stembanden in de hogere tonen is hierdoor slecht mogelijk. De spreekstem wordt lager en licht hees. Vrouwen die roken met een lage hese stem hebben vaak deze vorm van stembandoedeem. Als de stembanden erg gezwollen zijn moet het uitgerekte slijmvlies en het oedeemvocht verwijderd worden. Stoppen met roken is heel belangrijk om de behandeling te doen slagen.